قریب به 70 سال از کشف ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV میگذرد. از آن موقع تا امروز بیش از 100 سویه متنوع این ویروس شناسایی شده است که عامل بیماریهای متنوعی از قبیل زگیل تناسلی تا سرطان دهانه رحم هستند.
این ویروس در سالهای اخیر شیوع قابل توجهی داشته است. ویروسی که بر خلاف باور رایج-فقظ زنان به آن مبتلا میشوند- تهدید کننده سلامت مردان و زنان است. با شیوع گسترده این ویروس به تبع احتمال ابتلا به بیماریهایی نظیر زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم نیز افزایش قابل توجهی پیدا کرده است که این امر لزوم اطلاعرسانی صحیح و به موقع را خاطر نشان میکند.
شیوع ویروس HPV بر اساس اعلام وزارت بهداشت 8% اعلام شده است. این در حالی است که به نظر میرسد با توجه به مشاهدات بسیاری از پزشکان این آمار خوشبینانه است. اچ پی وی بیماری شناختهشدهای است که در جامعه ما کمتر به آن پرداخته شده است. تاکنون بهترین راه پیشگیری از این بیماری واکسیناسیون HPV معرفی شده است. در ادامه این نوشتار تلاش کردهایم به صورت جامع و همه جانبه به علائم ویروس HPV، راههای انتقال، درمان و … بپردازیم.
در این مقاله میخوانیم:
ویروس HPV چیست؟
ویروس پاپیلومای انسانی (Human Papillomavirus) یا HPV یکی از ویروسهایی است که عمدتا از راه رابطه جنسی و تماس پوستی منتقل میشود. حدود 200 گونه مختلف از ویروس HPV وجود دارد. تعداد قابل توجهی از مردان و زنان بدون اینکه علائم بیماری در آنها وجود داشته باشد به اچ پی وی مبتلا هستند. هرچند در برخی از موارد، انواع خاصی از ویروس HPV میتواند در قسمتهای مختلف بدن باعث رشد غیرطبیعی پوست یا غشای مخاطی شود. در نتیجه این امر سبب پدید آمدن زگیل در نواحی مختلف به ویژه نواحی تناسلی شود.
با توجه به آماری که توسط CDC منتشر شده در سال 2018 حدود 43 میلیون نفر آلوده به عفونت HPV بودهاند که بسیاری از آنها در اواخر نوجوانی و اوایل 20 سالگی بودند. 90 درصد از عفونتهای ویروس HPV پس از دو سال بدون بروز مشکل خاصی از بین میرود. (در سال اول 70 درصد، در سال دوم 90 درصد این ویروس توسط سیستم ایمنی افراد از بدن به صورت خود به خود پاک میشود.) با این وجود با توجه به اینکه این ویروس در این مدت در بدن فرد وجود دارد، ممکن است بدون آگاهی ویروس HPVرا به افراد دیگر منتقل کنند.
قبل از خواندن ادامه مطلب ویدیوی زیر را که حاوی اطلاعات مفید و کاربردی درباره ویروس HPV و روشهای پیشگیری از آن است را مشاهده کنید.
راههای انتقال ویروس
برای انتقال ویروس HPV به طور کلی دو راه وجود دارد:
- انتقال پوست به پوست
- انتقال پوست به مخاط
رابطه جنسی واژینال، مقعدی و گاهی دهانی با فردی که این ویروس را دارد موجب انتقال ویروس HPV میشود. همچنین از طریق تماس نزدیک پوست به پوست در طول رابطه جنسی نیز امکان انتقال اچ پی وی وجود دارد. یک فرد مبتلا به HPV حتی اگر هیچ علامتی نداشته باشد، میتواند عفونت را به دیگری منتقل کند.
برخی منابع هم استفاده از لوازم شخصی از جمله shaver، حوله خیس و زیرپوش فرد مبتلا به HPV را عامل انتقال ویروس اچ پی وی میدانند که البته این مساله هنوز به صورت کامل تایید علمی نشده است.
افرادی که از نظر جنسی فعال هستند حتی اگر تنها با یک شریک جنسی در ارتباط باشند امکان ابتلا به ویروس HPV را دارند. ضمن اینکه امکان پدیدار شدن علائم اچ پی وی سالها بعد از رابطه جنسی با فرد مبتلا به HPV وجود دارد.
متاسفانه در ایران آمار قابل استنادی از ویروس HPV وجود ندارد. بر اساس مطالعات منتشره در ایالات متحده آمریکا در حال حاضر 79 میلیون نفر در این کشور با ویروس اچ پی وی دستوپنجه نرم میکنند. سالانه نزدیک به 14 میلیون نفر برای نخستین بار به ویروس HPV مبتلا میشوند.
عامل بیماری سرطان دهانه رحم
ویروسHPV گاهی عامل ابتلای افراد به سرطان است. احتمال ایجاد سرطان توسط برخی از گونه های HPV بیشتر است که این گونهها را HPV های «پرخطر» مینامند.
معمولاً دستگاه ایمنی فرد آلوده ویروس را از بین میبرد. با این وجود در برخی از افراد عفونتی دائمی و ماندگار به وجود میآید که در طول چندین سال باعث ایجاد تغییراتی در سلولهای طبیعی شده و امکان دارد این تغییرات به ایجاد ضایعات پیشسرطانی یا سرطان منتهی شود.
HPV ممکن است باعث ایجاد سرطان دهانه رحم و سایر سرطانها، از جمله سرطان آلت تناسلی، واژن و مقعد شود. همچنین میتواند باعث ایجاد سرطان در دهان و گلو (سرطان اوروفارنکس) بشود. ویروس HPV اغلب دههها و حتی سالها طول میکشد تا باعث ابتلای فرد به سرطان شود.
همه چیز درباره سرطان دهانه رحم را اینجا بخوانید. کلیک کنید
اصلیترین عامل زگیل تناسلی در زنان و مردان
ویروس HPV عامل به وجود آورنده بیماری زگیل تناسلی است. زگیل تناسلی یکی از شایع ترین بیماریهای عفونی و پوستی است. بیماری زگیل تناسلی از طریق رابطه جنسی منتقل شده و در گروه بیماریهای مقاربتی (STD) قرار دارد. زگیل تناسلی به صورت بافتی نرم و برجسته روی ناحیه تناسلی زنان و مردان ظاهر میشود که میتواند باعث درد و خارش شود.
همه چیز درباره زگیل تناسلی را اینجا بخوانید. کلیک کنید
تست پاپ اسمیر و تشخیص ویروس پاپیلومای انسانی
در معاینات روتین زنان، تشخیص ویروس HPV از طریق تست پاپ اسمیر انجام میشود. استفاده گسترده از “پاپ اسمیر” یک پیشرفت بسیار مهم در غربالگری سرطان دهانه رحم و تست گونههای پرخطر HPV است. طی تست پاپ اسمیر، پزشک متخصص زنان با وسیلهای برس مانند سلول های سطح دهانه رحم را جمع آوری کرده و برای ارزیابی میکروسکوپی به آزمایشگاه میفرستد.
طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، خانمها در سن 21 تا 29 هر 3 سال یک بار و در سن 30 تا 65 هر 5 سال یک بار تست پاپ اسمیر انجام دهند.
خانم های 35 تا 44 سال در ریسک بالاتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند.
همه چیز درباره آزمایش پاپ اسمیر را اینجا بخوانید. کلیک کنید
چگونه میتوان از شیوع ویروس جلوگیری کرد؟
خوشبختانه در سالهای اخیر، واکسیناسیون باعث کاهش جدی این بیماری در سراسر جهان شده است. با این وجود بسیاری از افراد نسبت به اهمیت استفاده از واکسن برای جلوگیری از ابتلا به زگیل تناسلی و دیگر بیماریهای خطرناک حاصل از این ویروس آگاهی ندارند.
بهترین راه پیشگیری از ابتلا، واکسیناسیون HPV در سنین پایین، عدم مصرف دخانیات، داشتن رابطه جنسی امن و سالم و معاینات منظم و دورهای و انجام آزمایشهای پاپ اسمیر است.
واکسیناسیون HPV از سایر انواع سرطان ایجاد شده توسط این ویروس نیز پیشگیری میکند. تستهای غربالگری تنها برای سرطان دهانه رحم انجام میشوند به همین دلیل انجام این تستها، چه واکسیناسیون انجام شده باشد چه نه از موارد حائز اهمیت است.
خرید واکسن HPV رو به تاخیر نیندازید، کلیک کنید
درمان ویروس HPV
با وجود تمام پیشرفتهایی که طی 7 دهه گذشته در خصوص شناخت و پیشگیری از ویروس پاپیلومای انسانی اتفاق افتاده است اما هنوز هیچ درمانی برای خود ویروس وجود ندارد!
با این حال، درمانهایی برای مشکلات سلامتی که HPV میتواند ایجاد کند وجود دارد:
زگیلهای تناسلی میتوانند با درمان توسط پزشک یا داروهای تجویزی از بین بروند. در صورت عدم درمان، سه حالت ممکن است برای زگیل تناسلی رخ دهد:
- از بین برود
- ثابت بماند
- و یا اندازه و تعداد آن افزایش یابد.
از آنجایی که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است؛ زنانی که به طور معمول آزمایش پاپ اسمیر انجام میدهند و در صورت لزوم پیگیری میکنند، میتوانند قبل از ابتلا به سرطان از آن پیشگیری کنند.
در آخر
فراموش نکنید که ویروس HPV علی رغم خطرات و بیماریهای متنوعی که میتواند ایجاد کند، در صورت شناخت و تشخیص به موقع کاملا قابل کنترل و بی خطر خواهد بود. بنابراین از تزریق واکسن و انجام آزمایشها و پایشهای دورهای غافل نشوید. اگر سوالی درباره ویروس HPV دارید میتوانید با شماره تماس 45395-021 تماس حاصل کرده و ضمن مطرح کردن سوالات خود با متخصصان آرتا فارمد از مشاوره رایگان بهرهمند شوید.
آیا انجام واکسیناسیون یک بار باعث پیشگیری مادامالعمر هست یا بازه زمانی مشخصی برای تکرار داره؟
ممنونم. بسیار مفید بود
سپاس از همراهی شما
امکانش هست که بعد از تزریق واکسن علائم hpvبرگرده؟
ممنون از مطلب آموزنده و مفید شما
سوالی که دارم این هست که تزریق واکسن چه مقدار در مقابله و پیشگیری با ویروس موثر هست؟ و از چند سالگی تزریق میشه؟
ممنون بسیار عالی و مفید بود
سپاس از همراهی شما
چه مطلب علمي خوبي ، واكسن پاپيلو رو من زدم ، براي دوستانم هم پيشنهاد كردم، خداروشكر كه ايران تونسته اين واكسن رو توليد كنه كه در كشور خودمون داشته باشين و مجبور نشيم واكسن هاي كشورهاي ديگه رو با چند برابر قيمت بخريم
سپاس از شما
خوشحالیم که این مطلب برای شما مفید بود
دختر عموی من به به خاطر همین ویروس فوت شد. کاش اون موقع از وجود واکسن HPV مطلع بودیم.
سلام بهترین سن برای شروع واکسیناسیون واکسن HPV چه سنی هست؟
سلام
برای تهیه این واکسن احتیاج به نسخه هست؟
ممنون بابت این اطلاعات کامل. میشه لطفا بگین اسم واکسن ایرانی hpv چیه؟
بسیار مفید
سلام
زدن این واکسن محدودیت سنی دارد؟
سلام بر شما. بهترین سن برای تزریق واکسن HPV 11-12 سالگی می باشد. و به طور کلی تزریق این واکسن برای بازه سنی 26-9 سالگی توصیه می شود.
ممنون بسیار مفید بود.آیا بصورت مستقیم میتونیم از داروخانه ها تهیه کنیم یا نیاز به نسخه پزشک دارد؟
واکسیناسیون چند وقت یکبار باید انجام شود؟
فواصل زمانی تزریق واکسن پاپیلوگارد به صورت ماه های 0، 1 و 6 ماه بعد از دوز اول (روزهای 0 ، 30 و 180) می باشد.
آیا تزریق واکسن بعد از ابتلا به ویروس هم تاثیری دارد؟
حتی در صورت ابتلای فرد به عفونت HPV، به دلیل اینکه دو سویه ی 16 و 18، عامل اصلی ابتلا به حدود 80% سرطان های وابسته به HPV می باشند، تزریق واکسن پاپیلوگارد برای ایجاد محافظت کامل در برابر این دو سویه و پیشگیری از ابتلا به سرطان توصیه می شود.
با سلام و تشکر از اینکه به بررسی این موضوع مهم پرداختید با توجه به اینکه شیوع hpv بسیار بالا رفته و نیاز به توجه و پرداختن به ریشه کن کردن این بیماری دارد.
به نظر من باید این فرهنگ سازی بشه بین خانومهای کشور که حتما همه بزنن !! خیلیا اصلا آگاهی ندارن در این مورد
سپاس . بسیار مفید بود
سلام، لطفا میفرمایید در تهران از کجا میشه تهیه کرد؟
تعداد زیادی از داروخانههای سراسر تهران واکسن HPV (پاپیلوگارد) رو دارن.
واکسیناسیون رو طی چه بازه ای باید تکرار کرد و ایمنی ایجاد شده توسط واکسن ۱۰۰ درصد هست یا احتمال بروز این بیماری بعد از واکسیناسیون هم وجود داره و بهترین زمان زدن واکسن توی چه سنی هست؟
آیا تزریق واکسن محدودیت داره؟ مثلا افرادی که بیماری زمینه ایی مثلا دیابت دارن میتونن تزریق واکسن رو انجام بدن یا خیر؟
چند بار باید واکسن رو تزریق کرد؟
بسیار عالی بود ، چه گروه سنی میتونن واکسن hpv بزنند ؟
سلام
میخواستم بدونم که اگر یک دوز خارجی زدم و چون الان دیگه خارجی نیست میشه نمونه ایرانیش رو بزنم؟
بله، واکسن پاپیلوگارد می تواند برای تکمیل دوز های واکسن خارجی در صورت عدم دسترسی، مورد استفاده قرار گیرد. واکسن پاپیلوگارد در ایجاد محافظت در برابر سویه های 16 و 18 که سویه های مرتبط با ابتلا به سرطان های وابسته به HPV می باشند، موثر است.
بسیار مفید بود
تشکر از همراهی شما
بسیار مفید وآموزنده بود
با تشکر از جناب آقای دکتر فکری????????
ممنون از توجه شما
مطالب خیلی مفید بود
سپاس از همراهی شما
سئوالی داشتم آیا اگر یک یا دو دوز واکسن گارداسیل زدیم دوز بعدی رو میشه پاپیلوگارد بزنیم؟
بله، واکسن پاپیلوگارد می تواند برای تکمیل دوز های واکسن خارجی در صورت عدم دسترسی، مورد استفاده قرار گیرد. واکسن پاپیلوگارد در ایجاد محافظت در برابر سویه های 16 و 18 که سویه های مرتبط با ابتلا به سرطان های وابسته به HPV می باشند، موثر است.
آقایون هم بزنن؟ هر جا میریم میگن خانوم بزنه کافیه
تزریق واکسن HPV در آقایان از دو جنبه اهمیت دارد: 1. تزریق واکسن HPV برای جلوگیری از ایجاد سرطان های penile، oropharyngeal و anal در آقایان ضروری می باشد 2. واکسینه شدن آقایان برای شکستن زنجیره انتقال ویروس و ایجاد محافظت جمعی الزامی می باشد.
کسی که پارتنرش مشخص هست هم لازمه تزریق کنه؟ ممنون میشم راهنمایی کنید
واکسن پاپیلوگارد رو میتونم خودم برای فرزندم توی خونه تزریق کنم؟ یا باید حتما در مراکز درمانی انجام بشه؟
لطفا واکسن رو در مراکز درمانی تزریق کنید
از کجا میتونیم تهیه کنیم؟
شما میتونید از داروخانههای سراسر کشور واکسن رو تهیه کنید.
ممنون بابت مطلب مفیدتون ????
ممنونیم از شما
سلام
ممنون از مطلب مفید و کاربردیتون .
بعد از تزریق واکسن HPV چه علائمی ممکنه بیمار داشته باشه ؟
علائم بعد از تزریق این واکسن نیز مشابه با واکسن های دیگر، می تواند شامل درد محل تزریق، تب، بدن درد و بی حالی، سردرد و در مواردی علائم گوارشی باشد که جای نگرانی ندارد و به تدریج رفع می شود.
با سلام مستقیما از داروخانه می توان تهیه کرد یا از طریق پزشک متخصص باید اقدام نمود؟
سلام به شما. مستقیم امکان تهیه کردن از داروخانه وجود داره اما بهتره با پزشک مشورت کنید.